Adam Zagajewski, ”Niciunde – Nigdzie”

Era o zi undeva, eu mă întorceam

de la înmormântare tatălui meu,

o zi între continente, și străbăteam

pierdut străzile din Hyde Park, înconjurat

de frânturi de glasuri americane

Nu țineam de niciunde, și eram liber, dar dacă asta

e libertate, atunci, – gândeam – mai bine poate

să fiu captiv unui rege ori unui împărat ceva bun;

valuri de frunze pluteau pe curgerea toamnei roșii,

vântul căsca plictisit precum un câine de vânătoare,

iar casiera din magazinul de nicăieri (intrigată

de-accentul meu) m-a întrebat de pe unde-s,

dar eu uitasem, voiam să-i spun despre moartea

tatălui meu, dar mă gândeam: acuma iată-mă-s

un pic prea bătrân spre a mai fi orfan; trăiam

în Hyde Park, undeva, unde-i pe moarte have fun,

precum, invidioși, spuneau studenții din alte

facultăți, era o zi fără de caracter, lașă și

fără formă ori har, pe undeva, chiar regretam

că n-aveam o formă mai radicală, mi se părea

că însuși Chopin, într-o asemenea zi, s-ar mulțumi

la a da lecții, în cel mai bun caz, unor elevi bogați;

și dintr-o data mi-am amintit ce scria despre el

Dr. Gottfried Benn, dermatolog din Berlin,

într-unul dintre poemele sale de mine preferate:

„Când și-a expus teoriile, Delacroix devenise

neliniștit, căci nu-și putea explica nocturnele”,

aceste versuri, ironic-tandre-n același timp,

mă umpluseră totdeauna de-o fericire

aproape la fel de mare ca muzica lui Chopin.

Știam un lucru: nu încerca să-ți justifici – nici

noaptea și nici durerea – niciunde și nimănui –

-traducere de Catalina Franco-

______________________________

To był dzień nigdzie zaraz po powrocie z pogrzebu ojca,

dzień między kontynentami, zagubiony chodziłem ulicami

Hyde Parku słuchając strzępów amerykańskich głosów,

nigdzie nie należałem, byłem wolny,

ale jeśli to jest wolność, myślałem, to wolałbym chyba

być jeńcem dobrego króla, ciepłego cesarza;

liście płynęły pod prąd czerwonej jesieni,

wiatr ziewał szeroko jak myśliwski pies,

kasjerka w sklepie spożywczym, nigdzie

(intrygował ją mój akcent), spytała, skąd jestem,

ale zapomniałem, miałem ochotę opowiedzieć jej

o śmierci ojca, pomyślałem jednak: jestem już

trochę za stary na sierotę; mieszkałem

w Hyde Parku, nigdzie, where fun comes to die,

jak mówili nie bez zazdrości studenci innych uczelni,

to był poniedziałek bez charakteru, tchórzliwy,

bez formy, dzień bez natchnienia, nigdzie, nawet żal

nie przybierał radykalnej postaci, wydaje mi się,

że sam Chopin w taki dzień ograniczyłby się,

w najlepszym razie, do udzielania lekcji

zamożnym, arystokratycznypł uczennicom;

naraz przypomniałem sobie co napisał o nim

doktor Gottfried Benn, berliński dermatolog,

w jednym z moich ulubionych wierszy:

„Kiedy Delacroix wygłaszał swoje teorie

stawał się niespokojny, on bowiem

nie potrafiłby uzasadnić nokturnów“,

te linijki, ironiczne i czułe zarazem,

zawsze napełniały mnie szczęściem

prawie tak wielkim jak muzyka Chopina.

Jedno wiedziałem: także nocy nie trzeba

uzasadniać, ani bólu, nigdzie.